Άρθρα

Ίσως αισθάνεστε εξαντλημένοι. Ίσως έχετε επίσης πρόβλημα με την απώλεια βάρους. Θα μπορούσε να είναι η θυρεοειδίτιδα Hashimoto;

Αυτή η κοινή αυτοάνοση διαταραχή του θυρεοειδούς συμβαίνει όταν το ανοσοποιητικό μας σύστημα (το οποίο καταπολεμά τους ιούς και τα βακτήρια), επιτίθεται λανθασμένα σε ένα μέρος του σώματός μας, τον θυρεοειδή αδένα και συχνά μπορεί να προκαλέσει χαμηλά επίπεδα θυρεοειδικών ορμονών (υποθυρεοειδισμός). Ο υποθυρεοειδισμός επηρεάζει έναν σημαντικό αριθμό ασθενών και η θυρεοειδίτιδα Hashimoto αποτελεί την κυριότερη αιτία του στις ανεπτυγμένες χώρες. Ενώ τα συμπτώματα μπορεί να είναι ανεπαίσθητα, η μη θεραπευόμενη θυρεοειδίτιδα Hashimoto μπορεί να προκαλέσει μακροπρόθεσμα προβλήματα που σχετίζονται με την καρδιά, τη μνήμη, τη γονιμότητα κ.α.

Τι συμβαίνει όταν έχετε θυρεοειδίτιδα Hashimoto;

Ο θυρεοειδής είναι ένας αδένας σε σχήμα πεταλούδας στο λαιμό και είναι απαραίτητος για τη ρύθμιση λειτουργιών όπως ο μεταβολισμός, η πέψη, η καρδιακή συχνότητα, η αναπνευστική και η μυϊκή λειτουργία. Στα παιδιά οι θυρεοειδικές ορμόνες είναι επίσης απαραίτητες για τη φυσιολογική αύξηση και ανάπτυξη.

Η θυρεοειδίτιδα Hashimoto, που πήρε το όνομά της από τον Ιάπωνα γιατρό που την ανακάλυψε το 1912, είναι επίσης γνωστή ως χρόνια λεμφοκυτταρική θυρεοειδίτιδα. Η νόσος μπορεί να προκαλέσει το ανοσοποιητικό σύστημα να παράγει λανθασμένα πρωτεΐνες που ονομάζονται αντισώματα τα οποία στρέφονται εναντίων της θυρεοειδικής υπεροξειδάσης και της θυρεοσφαιρίνης. Αυτές μπορεί να προκαλέσουν φλεγμονή και μακροχρόνια βλάβη στον θυρεοειδή αδένα. Με την πάροδο του χρόνου, καθώς ο θυρεοειδικός ιστός φλεγμαίνει ή/και καταστρέφεται, μπορεί να υπάρξει μείωση της παραγωγής θυρεοειδικών ορμονών (υποθυρεοειδισμός).

Η νόσος Hashimoto μπορεί να εμφανιστεί αρχικά διακριτικά, με παρουσία μόνο των αντισωμάτων, χωρίς αλλαγή στα επίπεδα των θυρεοειδικών ορμονών και χωρίς συμπτώματα. Ωστόσο, καθώς η νόσος εξελίσσεται, μπορεί να εμφανιστούν κόπωση, αύξηση βάρους (ή δυσκολία απώλειας βάρους), αυξημένη ευαισθησία στο κρύο, δυσκοιλιότητα, ξηροδερμία, μυϊκοί πόνοι, ακανόνιστοι εμμηνορροϊκοί κύκλοι, διογκωμένος θυρεοειδής (βρογχοκήλη) και περιστασιακά τριχόπτωση.

Τι προκαλεί τη θυρεοειδίτιδα Hashimoto;

Διάφοροι παράγοντες μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη θυρεοειδίτιδας Hashimoto όπως:

• γενετική προδιάθεση – ο κίνδυνος είναι υψηλότερος εάν υπάρχουν μέλη της ίδιας οικογένειας με Hashimoto
• φύλο – οι γυναίκες έχουν έως και δέκα φορές περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν τη νόσο σε σχέση με τους άνδρες
• ηλικία – υπάρχουν περισσότερες πιθανότητες να εμφανιστεί μεταξύ 30 και 50 ετών
• αυτοάνοση πάθηση – αυξημένος κίνδυνος αν συνυπάρχει κάποια άλλη αυτοάνοση πάθηση, όπως Συστηματικός Ερυθηματώδης Λύκος, Διαβήτης τύπου 1 και κοιλιοκάκη
• η υπερβολική πρόσληψη ιωδίου και η έκθεση σε ακτινοβολία μπορεί επίσης να αυξήσουν τον κίνδυνο σε άτομα που έχουν ήδη γενετικά μεγαλύτερο κίνδυνο.

Ποιοι είναι οι μακροπρόθεσμοι κίνδυνοι;

Η μακροχρόνια, μη θεραπευμένη θυρεοειδίτιδα Hashimoto μπορεί να προκαλέσει καρδιακά προβλήματα, υψηλότερα επίπεδα χοληστερόλης, νευρική βλάβη (περιφερική νευροπάθεια), μειωμένη νοημοσύνη και υπογονιμότητα.

Στην εγκυμοσύνη, η νόσος Hashimoto ενέχει υψηλότερο κίνδυνο αποβολών, προεκλαμψίας (υψηλή αρτηριακή πίεση που επηρεάζει διάφορα όργανα της εγκύου), πρόωρου τοκετού και αποκόλλησης του πλακούντα (όταν ο πλακούντας αποχωρίζεται από το εσωτερικό τοίχωμα της μήτρας πριν από τη γέννηση).

Η νόσος έχει επίσης συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο (αλλά χαμηλή συχνότητα) τα λεμφοκύτταρα του θυρεοειδούς να μετατραπούν σε καρκινικά κύτταρα και να προκαλέσουν λέμφωμα του θυρεοειδούς.

Πώς γίνεται η διάγνωση της νόσου Hashimoto;

Η διάγνωση μπορεί να επιβεβαιωθεί με μια εξέταση αίματος για τον έλεγχο των επιπέδων των υπεύθυνων αντισωμάτων.

Τα αντισώματα έναντι θυρεοειδικής υπεροξειδάσης είναι συνήθως παρόντα, αλλά περίπου το 5% των ασθενών είναι αρνητικοί σε αυτά. Σε αυτούς τους ανθρώπους, η διάγνωση εξαρτάται από τα επίπεδα των θυρεοειδικών ορμονών, την κλινική εικόνα και την υπερηχογραφική εμφάνιση στοιχείων φλεγμονής του αδένα. Για την εργαστηριακή διάγνωση του υποθυρεοειδισμού απαιτείται ο προσδιορισμός της TSH και συχνά και της ελεύθερης θυροξίνης (FT4).

Μπορεί να αντιμετωπιστεί;

Η αντιμετώπιση της θυρεοειδίτιδας Hashimoto εξαρτάται από την ύπαρξη ή μη υποθυρεοειδισμού. Ένα μεγάλο ποσοστό ασθενών μπορεί να έχει αντισώματα αλλά φυσιολογικά επίπεδα θυρεοειδικών ορμονών. Αυτό εξακολουθεί να αποτελεί θυρεοειδίτιδα Hashimoto, αλλά είναι πολύ ήπια και δεν απαιτεί θεραπεία. Δεν υπάρχει καμία τρέχουσα θεραπεία για τη μείωση των επιπέδων των αντισωμάτων και μόνο.

Επειδή τα αντισώματα έναντι θυρεοειδικής υπεροξειδάσης αυξάνουν τον κίνδυνο για εμφάνιση υποθυρεοειδισμού στο μέλλον, συνιστάται τακτικός έλεγχος.

Ο υποθυρεοειδισμός ονομάζεται «υποκλινικός» όταν η θυρεοειδοτρόπος ορμόνη (TSH) είναι υψηλή με φυσιολογικά επίπεδα θυρεοειδικών ορμονών ενώ όταν συνδυάζεται με χαμηλά επίπεδα ορμονών ονομάζεται «έκδηλος». Η πρώτη περίπτωση είναι μια ήπια μορφή της νόσου και η θεραπεία εξαρτάται από το βαθμό αύξησης της TSH και την κλινική εικόνα του ασθενούς.

Ο έκδηλος υποθυρεοειδισμός απαιτεί – συνήθως δια βίου –  θεραπεία υποκατάστασης των θυρεοειδικών ορμονών με λεβοθυροξίνη, με προσαρμογή της δόσης του φαρμάκου μέχρι τα επίπεδα των ορμονών να είναι εντός των επιθυμητών στόχων.

Η χειρουργική αφαίρεση του θυρεοειδούς αδένα εξετάζεται σπάνια σε άτομα με πολύ διογκωμένους θυρεοειδείς αδένες που προκαλούν πιεστικά συμπτώματα όπως δυσκολία στην κατάποση ή στην αναπνοή.

Η θυρεοειδίτιδα Hashimoto είναι μια συχνή πάθηση που προκαλείται από το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού που βλάπτει εσφαλμένα τον θυρεοειδή αδένα και μπορεί να παραμείνει απαρατήρητη για καιρό. Μακροπρόθεσμα, χωρίς θεραπεία, μπορεί να προκαλέσει σημαντικά προβλήματα υγείας. Μπορεί να διαγνωστεί με μια απλή εξέταση αίματος.

Μιλήστε με τον Ενδοκρινολόγο σας εάν έχετε οποιαδήποτε ανησυχία, καθώς η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη επιπλοκών.